Τι είναι το Σύνδρομο Down

Το Σύνδρομο Down περιγράφει μία χρωμοσωμική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη ενός επιπλέον χρωμοσώματος. Τα παιδιά που γεννιούνται με αυτό το σύνδρομο έχουν στο σύνολό τους 47 χρωμοσώματα αντί για 46.

Αυτό το ένα επιπλέον χρωμόσωμα επηρεάζει την σωματική, νοητική, ψυχολογική και κοινωνική ανάπτυξη των ατόμων αυτών και τους προσδίδει κάποια κοινά εξωτερικά χαρακτηριστικά, στο πρόσωπο και το σώμα. Τα άτομα με Σύνδρομο Down τείνουν να έχουν χαμηλό ανάστημα και να μοιάζουν στο πρόσωπο. Πολλές φορές εμφανίζουν κι άλλες διαταραχές, όπως αυτισμό, ή κάποια προβλήματα υγείας, όπως καρδιολογικά προβλήματα, ενδοκρινοπάθειες, οφθαλμολογικά προβλήματα, προβλήματα ακοής κ.ά. Αν και δεν έχουν βρεθεί ακόμα οι αιτίες εμφάνισης του συνδρόμου, παράγοντες που το επηρεάζουν μπορεί να είναι η ηλικία της μητέρας ή η ύπαρξη προηγούμενης κύησης στην οποία εμφανίστηκε το σύνδρομο. Σήμερα μεγάλη έμφαση δίνεται κατά τη διάρκεια του προγεννητικού ελέγχου σε εξετάσεις που επιτρέπουν στους γονείς να γνωρίζουν αν το έμβρυο παρουσιάζει σημάδια του συνδρόμου.

Αναπτυξιακά σημάδια

Πολλά μωρά με Σύνδρομο Down εμφανίζουν μυϊκή ατονία, δεν κλαίνε όσο συχνά κλαίνε άλλα παιδιά της ίδιας ηλικίας και δυσκολεύονται στο θηλασμό. Ξεκινούν και παρουσιάζουν συγκεκριμένα σωματικά χαρακτηριστικά και από μικρή ηλικία διακρίνονται τα κοινά χαρακτηριστικά στο πρόσωπο. Συχνά εμφανίζουν καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας και αργότερα δυσκολίες στο διάλογο και τη συζήτηση, προβλήματα με την λεπτή και αδρή κινητικότητα, για παράδειγμα μπορεί να αργήσουν να περπατήσουν ή να δυσκολευτούν στη γραφή, παρουσιάζουν συμπεριφοριστικά προβλήματα, όπως επιθετικότητα ή αυτοτραυματισμό, δυσκολίες στην αυτοεξυπηρέτηση τους, όπως στη χρήση της τουαλέτας, την ένδυση ή τη σίτιση, διάσπαση προσοχής, δυσκολία στην επεξεργασία οδηγιών, καθώς και μαθησιακές και κοινωνικές δυσκολίες. Είναι σημαντικό τα άτομα με Σύνδρομο Down να μπορούν να ενταχθούν ομαλά στην κοινωνία και για αυτό σημαντικό ρόλο παίζει η διάγνωση και η πρώιμη αξιολόγηση και παρέμβαση.

Αξιολόγηση και πρώιμη παρέμβαση

Η πρώιμη αξιολόγηση και παρέμβαση των ατόμων με Σύνδρομο Down είναι σημαντική, καθώς μειώνει το κενό μεταξύ των αναπτυξιακών δεξιοτήτων των ατόμων αυτών σε σχέση με άλλα παιδιά τυπικής ανάπτυξης. Όσο πιο γρήγορα σχεδιαστεί και εφαρμοστεί μια θεραπευτική παρέμβαση, τόσο πιο εύκολα θα μπορέσει να βοηθηθεί ένα παιδί και να φτάσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Συνιστάται η θεραπευτική παρέμβαση ενός παιδιού να ξεκινάει πριν συμπληρωθεί το 3ο έτος της ηλικίας του. Η πρώιμη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί με Σύνδρομο Down να αναπτύξει τις γλωσσικές, κινητικές, κοινωνικές, συναισθηματικές και γνωστικές του δεξιότητες πιο γρήγορα, καθώς έχει αποδειχθεί ότι τα παιδιά μαθαίνουν πολύ πιο γρήγορα κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Τα παιδιά με Σύνδρομο Down μπορούν να βοηθηθούν από υπηρεσίες λογοθεραπείας, εργοθεραπείας, φυσικοθεραπείας, καθώς και από την Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς (ABA) που δεν αποτελεί μόνο την επιστήμη που εφαρμόζεται με επιτυχία σε άτομα στο φάσμα του αυτισμού, αλλά μία επιστημονικά τεκμηριωμένη προσέγγιση, της οποίας οι αρχές και οι μέθοδοι διδασκαλίας και μείωσης ανεπιθύμητων συμπεριφορών μπορούν να εφαρμοστούν σε διαφορετικούς πληθυσμούς και σε ποικίλα πλαίσια.

Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς (ABA)

Η Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς (ABA) επικεντρώνεται σε κοινωνικά σημαντικές συμπεριφορές που επηρεάζουν τη μάθηση του ατόμου, αναλύοντας τις αιτίες εμφάνισης τους και τις συνέπειες που τις ενισχύουν. Πιστοποιημένοι Αναλυτές Συμπεριφοράς (BCBA) μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ABA ως τη βασική επιστημονική προσέγγιση για την αξιολόγηση και το σχεδιασμό θεραπευτικών παρεμβάσεων σχετικών με την ανθρώπινη συμπεριφορά. Ο Αναλυτής Συμπεριφοράς με τη χρήση ειδικών εργαλείων αξιολόγησης εντοπίζει τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει ένα άτομο με Σύνδρομο Down και αφού αναλύσει τα δεδομένα της αξιολόγησης σχεδιάζει εξατομικευμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις και προγράμματα ώστε να βοηθήσει τα άτομα με Σύνδρομο Down να αναπτύξουν τις δεξιότητες που δεν έχουν, όπως λόγο, επικοινωνιακές, κοινωνικές, ακαδημαϊκές και κινητικές δεξιότητες. Παράλληλα, ειδικές παρεμβάσεις σχεδιάζονται ώστε να μειωθεί η συχνότητα και η ένταση ανεπιθύμητων συμπεριφορών που είναι πολλές φορές αποτέλεσμα έλλειψης των προηγούμενων δεξιοτήτων. Η χρήση της θετικής ενίσχυσης (positive reinforcement) σε συνδυασμό με μεθόδους διδασκαλίας που βασίζονται στην ABA οδηγούν στην ανάπτυξη καίριων δεξιοτήτων που βοηθούν το παιδί με Σύνδρομο Down να ενταχθεί ομαλά στο σχολικό πλαίσιο και να αυτοεξυπηρετείται, με απώτερο στόχο να λειτουργεί αυτόνομα στην κοινωνία.

Η 21η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το 2006 ως η Παγκόσμια Ημέρα αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση σχετικά με το Σύνδρομο Down.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με θεραπευτικά προγράμματα για παιδιά με Σύνδρομο Down μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.